Wekî berdewamî min xwest vê deva ez li ser erdhej û nexweşiyên vegir, têger bisekinim. Ji nexweşiyên ku mirov derbasî hevdu dikmek an jî mirov ji hevdu vedigirin re em nexweşiyên vegir an jî nexweşiyên têger dibêjin.
Piştî erdhejê mixabin rîska nexweşiyên vegir zêde ye li ciyên ku mexdûrên erdhejê lê dijîn. Ji ber şertû mercên fizîkî, xwarin, vexwarin, av, paqijî, ciyên mayinê ên qerebalix û girtî, pirsgirêkên xewê û hwd. nexweşiyên vegir zêdetir dikare bên dîtin.
Hemin ku mijar wisa dimeşe ez dixwazim banga alîkariyê dubare bikim. Her çikas sazî, dezgehû berpirs li ser diseki jî em dizanin kemânî pir çêdibin. Ji ber vê jî heta ji me cartoon em her dem alîkariya mexdûrên erdhejê bikin û jibîr nekin; di ortalama pir kin de mixabin rewş normalîze nabe û every dem bala me bila li ser wan be.
Ji bo nexweşiyên vegir herî pir jî zarok, kesên yextiyar û kesên xwedî nexweşiyên domdar-kronîk di rîskê. Wekî din jî xebatkarên li wê derê bi her awayî alîkariyê jî sew para xwe ji vê rîskê werdigirin. Di zarokan de nexweşiyên wekîn sorik û mîrkutokan dikare bê dîtin û ji bo vê jî divê parzayên (aşî) wan bên kirin.
NEXWEŞ HANGİ KONUT?
Nexweşiyên wekî shewbê, grîbê, halê yên rêyên hewayê yên jorû nexweşiyên wekî bronşit, zatore-zatûre yên rêyên hewayê yên jêrû döküntü. Wekîdin jî Tetanoz, Jana Zirav (Werem, verem), Navçûn (Emel), Tifo, Hepatit Aû Hepatit B, Harbûn (Qidûz, Kuduz), Guribûn (xurî) dicare bê ditin.
EMÊ ÇAWA PÊŞİ LI VAN NEXWEŞIYAN BÜYÜK?
Di seri de divê şertû mercên şefi ji mirovên mexdûr re bên avakirin. Xwarinû vexwarin divê hem ji aliyê têrkirinê û hem de jî ji aliyê paqijiyê ve reis bin. Avên vexwarinê divê packagekirî an jî devê wan girtî bin. Hewce ve germkirina ciyên mayînê baş. Hewce ye destşo, tewalet hinekî dûrî ciyê mayînê û xwarinê beû paqijiya wê head. Hewce ye têra xwe av hebe ku mirov deva destên xwe pak bizon. Kesên nexweş jî hewce ye bikarib bigihêjin xizmetek bas a tenduristiyê û wekîdin jî ew li xwe miqate bin. Ji bo nexweşiyên bi rêya hewayê derbasî mirovan taban maskesi, mesafe û tiştên em ji rewşa giran a coronayê dizanin divê bên kirin.
Ez dîsa banga xwe ya alîkariyê dixwazim dubare bikim. Ne ji bo mehekê an jî çend rojan, ji bo wexteki dirêjtir em alîkariyên xwe bifikirin û li gora wê tef bigerin. Ji ber ku mixabin hê jî em dizanin deva pirsgirêka avê û tiştên din çê sole. Abode jî xetere û talûkeya nexweşiyan zêdetir dike. Em heta ji me qediya li wan mirovên hêja xwedî derkevin û ji rojeva xwe dernexin. Bila bana enerji ver ya da ona li cem wan be. Hêvî dikim rojek berî rojekê rewş bastır bibe.
